ويژگي شبهاي قدر

شب‌هاي قدر، عالي‌ترين لحظات براي پيوند بنده و خالق و بهترين فرصت براي انديشه در جهت بازگشت به خويشتن در اوج غرق گشتگي در دنياي مادي است.

آنان که مأمن و پناهگاه امني براي توسل مي‌جويند، آماده شده‌اند تا در شب هاي دل کندن از هر آنچه انسان را به پستي و فراق از اصل کشانده، رهايي يابند و همچون آيينه‌اي، مهيا و آماده تجلي نور حق و خداشناسي شوند.

اکنون که بيش از نيمي از ماه پرفيض رمضان سپري شده، دل‌ها و قلب‌ها در درياي بيکران اين ماه شسته و مطهر شده، تا در شب‌هاي ريزش باران رحمت الهي، به درگاه حضرتش انسي دوباره گيرد و براي کسب عافيت به دور از هر آلودگي دعا کند. در حقيقت حلقه اتصال بندگان با خالق هستي که از اول رمضان آغاز گشته است در شب‌هاي قدر به اوج خود مي‌رسد.


درهاي رحمت الهي گشوده شده، فرشتگان نظاره ‌گر اعمال و شب زنده‌داري‌هاي بندگان عاشقي هستند که سر بر سجده شکر ساييده و او را مي‌خوانند تا اندکي از خوان بيکران رحمتش براي ادامه زندگي و ره توشه سفر آخرت به روي آنان گشوده شود.


"انا انزلناه في ليله القدر" آيه‌اي از کلام وحي الهي که بارها شنيده و زمزمه کرده‌ايم، کلامي که انسان مانده در قفس دنيا و در بند ماديّات را به سوي شبي فرا مي‌خواند که گويند از هزار شب برتر است.


"قدر" به معناي اندازه‌گيري است و از اسرار شب قدر نزول قرآن است و در اين شب حوادث يک سال تا شب قدر سال آينده اعم از زندگي، مرگ، رزق، سعادت و شقاوت بندگان تقدير مي‌شود.


در قرآن کريم آيه‌اي که بيان کند شب قدر چه شبي است، ديده نمي‌شود، تنها در آيه ‪ ۱۸۵‬سوره بقره اينگونه آمده است که "شهر رمضان الذي انزل فيه القرآن" قرآن يکپارچه در ماه رمضان نازل شده است.


با استناد به اين آيه معلوم مي‌شود شب قدر يکي از شب‌هاي ماه رمضان است، اما اين که کدام يک از شب‌هاي آن است، در قرآن کريم بيان نشده و تنها از روايات استفاده مي‌شود.


اهميت شب قدر به حدي است که بسياري از امامان دين بر احياي اين شب حتي در حال بيماري نيز سفارش کرده‌اند.


امام صادق(ع) به ابو بصير مي ‌فرمايد: در هر يک از دو شب بيست و يکم و بيست و سوم صد رکعت نماز بخوان، تا مي‌تواني آن دو شب را تا سپيده صبح شب زنده داري کن، در آن دو شب غسل کن. ابوبصير عرض کرد: اگر نتوانستم ايستاده نماز بخوانم؟ فرمودند: نشسته بخوان. اگر باز هم نتوانستم؟ خوابيده بخوان.


اگر باز هم نتوانستم؟ ايرادي ندارد که سر شب کمي بخوابي و باقي مانده شب را به هر نحوي که مي‌تواني به عبادت بپردازي، چون در ماه رمضان، درهاي آسمان گشوده است، شيطان ها در زنجيرند و اعمال مؤمنان پذيرفته مي‌شود.


از اين حديث بر مي ‌آيد که انسان در اين شب بايد به هر شکل ممکن عبادت و راز و نياز با خالق را از دست ندهد زيرا در اين شب که شياطين در بند هستند، هيچ واسطه‌اي بين بنده و خالق نيست.


از پيامبر گرامي اسلام (ص) نيز نقل است: از خداوند به دور باد و نفرين بر کسي که به شب قدر برسد و زنده باشد، اما آمرزيده نشود.


"انس بن مالک" از پيامبر (ص) نقل کرده که فرمودند: ماه مبارک به شما رو آورده است و در اين ماه شبي است که برتر از هزار ماه است و هر کس از فيض شب قدر محروم گردد، از تمام خيرات بي‌نصيب مانده است و محروم نمي‌ماند از برکات شب قدر، مگر کسي که خويشتن را محروم کرده است.


از امام باقر (ع) نيز درباره به وجود آمدن شب قدر نقل است که اگر خداوند کارهاي مؤمنان را چند برابر نکند به سر حد کمال نمي‌رسند، اما از راه لطف کارهاي نيکوي آن‌ها را چند برابر مي‌فرمايد تا کاستي هايشان جبران شود.